Podstawowe informacje o Gminie Pleśna
Położenie gminy Pleśna
Gmina Pleśna leży w bezpośrednim sąsiedztwie Tarnowa, na południe od niego, otoczona takimi gminami powiatu tarnowskiego jak Tuchów, Gromnik, Zakliczyn i Wojnicz.
Przez teren gminy przebiega ważna droga lokalna Tarnów – Zakliczyn oraz linia kolejowa prowadząca z Tarnowa na południe, w kierunku Nowego Sącza i Krynicy z odgałęzieniem ku wschodowi do Jasła, Krosna i Sanoka. Z geograficznego punktu widzenia gmina leży na skraju Pogórza Ciężkowickiego, które ku północy przechodzi w równinę, rozciągającą się aż po Wisłę, a stanowiącą zachodnią część Kotliny Sandomierskiej. Od zachodu gminę ogranicza bieg Dunajca, a jej północno – wschodnią część przecina dopływ Dunajca, rzeka Biała.
Usytuowanie na granicy pomiędzy mającą swą specyfikę strefą gór i pogórzy, a przecinającą Małopolskę z zachodu ku wschodowi (wzdłuż głównej osi komunikacyjnej) strefą bardzo gęsto zaludnioną i silnie zurbanizowaną, przesądza w dużej mierze o charakterze gminy Pleśna.
Powierzchnia i ludność
Powierzchnia ogólna gminy wynosi 84,9 km2 zamieszkuje w niej 11 903* osób. Pod względem obszaru jest więc to gmina średniej wielkości, natomiast liczba mieszkańców pozwala zaliczyć ją do gmin dużych. Gmina odznacza się wysoką gęstością zaludnienia: 140 mieszkańców na 1 km2 powierzchni ogólnej. Kondycja demograficzna gminy, podobnie jak na większości obszarów wiejskich b. woj. tarnowskiego, jest bardzo dobra, w szczególności zaś wciąż znaczny przyrost naturalny oraz korzystna struktura demograficzna. W okresie 1985 – 95 liczba mieszkańców gminy wzrosła o 6%, a saldo migracji wprawdzie jest ujemne, ale jest to odpływ bardzo nieznaczny.
* stan na 04maj 2023r.
Struktura administracyjna
Gmina składa się z 11 sołectw:
- Pleśna
- Łowczówek
- Woźniczna
- Rychwałd
- Lichwin
- Lubinka
- Janowice
- Dąbrówka Szczepanowska
- Szczepanowice
- Rzuchowa
- Świebodzin
Granice Gminy Pleśna
Wsie gminy Pleśna są na ogół duże, przy czym różnice pomiędzy nimi nie są zbyt wielkie. Miejscowość Pleśna będąca siedzibą Urzędu Gminy nie odbiega pod względem liczby mieszkańców w sposób istotny od kilku innych, niewiele tylko mniejszych sołectw w gminie. Bardziej zróżnicowana jest natomiast liczba mieszkańców przypadająca na 100 ha użytków rolnych (UR), rysuje się mianowicie dość wyraźny podział na północno.-wschodnią, położoną bliżej Tarnowa oraz odleglejszą, południowo – zachodnią część gminy. Ta pierwsza odznacza się bardzo dużą gęstością zaludnienia, powyżej 200, a nawet (jak w Rzuchowej, Pleśnej i Łowczówku) powyżej 300 osób/100 ha UR; w tej drugiej wskaźniki zaludnienia są znacznie niższe, nawet poniżej 150 osób/100 ha (Dąbrówka Szczepanowska i Lichwin).
Podstawowe dane:
Województwo: małopolskie
Powiat: tarnowski
Kod TERC: 1216042
Kod pocztowy: 33-171
Powierzchnia: 84,90 km²
Ludność: 11 903 (wg stanu na dzień 4 maj 2023 r.)
Liczba sołectw: 11
Wójt Gminy: Józef Knapik
Statystyka ludności - ilościowa dla całej geografii (statystyka według miejscowości V3) - cały obszar adresowy
Statystyka na dzień 2023-05-04
Gmina Pleśna: 11 903 (cały obszar adresowy obejmuje: 11 903)
Przyroda w Gminie Pleśna
Gmina Pleśna obfituje w walory przyrodnicze. Otoczenie krajobrazowe jest atrakcyjne i malownicze, a teren zróżnicowany topograficznie. W kierunku południowym rozciągają się piękne widoki na Wał (526m.n.p.m.), w kierunku wschodnim na Pasmo Brzanki, a w kierunku północnym na rozległą dolinę rzeki Białej Tarnowskiej, Górę Marcina i panoramę Tarnowa. Liczne małe cieki wodne odprowadzają wodę malowniczymi jarami z okolicznych wzgórz. W gminie panują korzystne warunki klimatyczne do wypoczynku i zamieszkania.
Na terenie samej Pleśnej występują 4 drzewa – pomniki przyrody:
- lipa drobnolistna (Tilia Cordata) (1 szt.) – obok dawnego kościoła parafialnego,
- lipa drobnolistna (Tilia Cordata) (2 szt.) – teren ogrodu podworskiego (obok byłej Gminnej Spółdzielni),
- dąb szypułkowy (Quercus Robur) (1 szt.) – teren ogrodu podworskiego (obok byłej Gminnej Spółdzielni.
Na terenie gminy występują również:
- grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum) lipa, grab, świerk, brzoza, (obecnie dobrze zachowane płaty grądów spotykane są głównie w dolinie Białej i innych mniejszych ciekach, należą do właścicieli prywatnych i nadleśnictwa),
- łęg jesionowo-wiązowy, (Fraxino-Ulmetum, Carici Remotae-Fraxinetum) (olsza, topola, wierzba, wiąz, jesion, dąb),
- podgórski łęg jesionowy, (Carici Remotae – Fraxinetum) – (jesion wyniosły, olsza czarna i szara oraz jawor, sporadycznie mogą występować też buk zwyczajny, klon pospolity i polny oraz wiąz górski) – doliny małych potoków, siedliska wilgotne w pobliżu koryt cieków,
- kwaśna buczyna górska (Luzulo Luzuloidis-Fagetum) – (buki, świerki, jawory jodły) – na siedliskach ubogich.
Chronione gatunki roślin to m.in.: pióropusznik strusi (Matteuccia Struthiopteris L.), przytulia wonna (Galium Odoratum), storczyk męski (Orchis Mascula L.), wawrzynek wilczełyko (Daphne Mezereum L.), bluszcz pospolity (Hedera Helix L.),
Ochrona gatunkowa zwierząt obejmuje:
- płazy i gady: salamandra plamista, kumak górski, ropucha szara, rzekotka drzewna, jaszczurka zwinka, jaszczurka zielona, jaszczurka żyworodna, padalec zwyczajny, żmija zygzakowata, traszki, ptaki:
- około 55 gatunków lęgowych oraz 40 gatunków nielęgowych,
- ssaki: jeże (wszystkie gatunki), wiewiórka pospolita, ryjówkowate (wszystkie gatunki), nietoperze (wszystkie gatunki), bóbr europejski.
Na terenie gminy znajdują się osobliwości przyrodnicze:
- skamieniałe pnie drzew w miejscowości Lichwin,
- głaz – ostaniec piaskowcowy w Lichwinie (tzw. „Diabli Kamień”),
- około 100 okazów bluszczu, których wiek szacowanych jest na 50-60 lat.
